موسیقی زیبای آب با نزدیک تر شدن به متن طبیعت سراب، واضح تر و دلنوازتر به گوش می رسد. آب معجزه گر و آبادانی ساز، اینجا نیز کار خود را کرده و طبیعتی بکر و سرسبز را در گوشه ای از زمین خدا پدید آورده که همه چیز در آن مسحور کننده و زیباست.
این بهشت کوچک، معروف به «سراب گیان» که در جوار تپه های باستانی گیلان در اطراف شهر تاریخی نهاوند واقع شده، تصویری از طراوت، سبزی، شادابی و شور و نشاط طبیعت زنده است که آب، آبشار، چشمه، درختان سر به فلک کشیده و دامنه کوه سربلند، آنها را پدید آورده است.
می شود در جای جای این جنگل سبز و کوچک و محصور میان درختان چنار و بلوط و بید و گردو و… ساعت ها نشست و با احساس لطیفی همراه با خنکای آب زلال و سبک رودخانه گیان، به تفکر و تعبدی عمیق پرداخت.
آب که از بلندی سرازیر می شود پس از عبور از حوضچه ای بزرگ که دست بشر نظم هندسی خاصی به آن داده، به آبشاری زیبا و زلال تبدیل و باحرکتی موزون و فریبنده به پایین دست می ریزد، بعد با جاری رود سرازیر می شود و می رود تا دشت ها، مزرعه ها ودلها را سیراب کند.
نهاوند دارای چشمه ها و سراب های متعدد است که جنگل گیان با ۴۲۵ هکتار وسعت یکی از زیباترین آنهاست و ۲۰۰ هکتار آن پوششی درختی است با رودخانه پرآب و زلالی که بیش از یک متر مکعب در ثانیه آب جاری دارد و زمین های کشاورزی حدود ۵ روستا را سیراب می سازد.
سراب گیان نهاوند یکی از زیباترین و پرآبترین سرابهای استان همدان ایران است. این چشمه در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهر نهاوند و ۲ کیلومتری تپه باستانی کیان و در شمال شهر گیان قرار گرفته است
این منطقه دیدنی به وسیله جاده باریکی به نهاوند وصل میشود که در دو سوی آن بقایای ۲۰۰هکتاری جنگلهای قدیم زاگرس چشم انداز و تابلویی فوق العاده زیبا از کوه، جنگل و دشتهای وسیع و خرم ضلع غربی جاده را به نمایش گذاشته است.
در نهاوند علاوه بر سراب گیان، سرآب فارسبان، ملوسان، کنگاور و گاماسیاب نیز وجود دارد که بازدید از آنها نیز توصه میشود.
به طور کلی باید گفت از دو مسیر میتوان به سراب گیان رسید: یکی از مسیر جاده کرمانشاه سه راهی دهفول سپس روستاهای برزول و گیل آباد و در آخر گیانود؛ و دیگری از میدان عارف نهاوند مسیر روستای دهنو و ادامه مسیر تا مقصد.
در هر دو مسیر تابلوهای راهنمای متعددی نصب شده است.
از ملایر هم میتوان به سمت گیان نهاوند رفت. یعنی میتوان از جاده بروجرد رفت و سپس از سه راهی بعد از کیکدان یا کارخانه ذوب آهن آلیاژی جعفری به سمت راست و نهاوند پیچید تا میدان آخری نهاوند به سمت کرمانشاه پیش رفت؛ یا میتوان از جاده آورزمان و توچغاز که دارای گردنه است به سمت نهاوند رفت و به میدان علیمرادیان رسید و سپس به طرف راست میدان و سمت کرمانشاه رفته به سه راهی که تابلو روستای برزول روی آن نوشته رسید و به سمت چپ رفت. بقیه مسیر تابلوهایی برای راهنمایی به سمت آن دارد.
چنانچه به سرآب گیان رفتید، بازدید از تپه گیان را نیز فراموش نکنید که از قدیمیترین تپههای باستانی استان همدان است.
آب چشمه در بالای سراب و از دل کوه بیرون میآید و از پایین تا بالای سراب تقریبا نیم ساعت پیاده روی نیاز است. جاده تا انتهای سراب اسفالته است و پارکینگی نیز در آنجا احداث شده است.
در تپههای اطراف سراب نیز جنگلهای بلوط و بعضی میوههای کوهی وجود دارد که بقایای جنگلهای زاگرس است. آب بسیار خنک و گوارایی دارد؛ منطقهای زیبا است؛ و در محلهایی هم بر رو و هم در کنار رود تخت گذاشتهاند تا بتوان دمی نشست و استراحت کرد.
در انتهای سراب گیان یک مسیر کوهنوردی به قله گاچال و یک جانپناه در میانه مسیر وجود دارد.
«گیان» واژهای کردی به معنای جان است و به دلیل زیباییهای منطقه به سراب جان یا سراب گیان شهرت یافته است. «سراب گیان» به معنای حقیقی سرچشمه حیات و به معنای مجازی سراب آرزوها و آمال دوستداران طبیعت و علاقهمندان محیط زیست است.